Zorica Bogdanović

Elektronsko obrazovanje je kompleksan sistem koji uključuje učenje na daljinu, predavanje na daljinu, nastavne materijale u raznim formama, individualni i grupni proces učenja, tutorski i interaktivni rad. Radi povećanja efikasnosti i efektivnosti sistema elektronskog obrazovanja treba razmotriti karakteristike studenata i stilove učenja. Za utvrđivanje preferenci studenata koriste se podaci iz poslovnog informacionog sistema, podaci prikupljeni putem sistema za obrazovanje na daljinu, podaci prikupljeni u anketama, kao i subjektivne procene nastavnika. Na osnovu ovih podataka vrši se adaptacija – proces koji prilagođava rad sistema na osnovu znanja o studentu. Osnovni ciljevi koji se adaptacijom sistema e-obrazovanja mogu realizovati su: poboljšanje dizajna i korisnosti kursa, povećanje lojalnosti studenta, pomoć pri pronalaženju informacija na kursu, bolje pretraživanje i smeštanje rezultata pretrage u kontekst interesovanja studenta.

Poslovna inteligencija je najčešće korišćeni termin za označavanje računarske podrške odlučivanju u organizaciji. Ona predstavlja deo informacionog sistema namenski razvijen da omogući upravljanje performansama organizacije. Poslovna inteligencija predstavlja takvo korišćenje podataka koje vodi ka donošenju boljih poslovnih odluka. Sistemi poslovne inteligencije primenjuju se za rešavanje problema iz oblasti obrazovanja na daljinu kao što su: prilagođavanje nastavnih materijala potrebama studenata, realizacija kvalitetnog sistema izveštavanja na osnovu podataka prikupljenih u sistemima za upravljanje učenjem, realizacija portala za elektronsko učenje, i drugi. Na ovaj način postižu se: bolje korišćenje finansijskih sredstava, smanjenje troškova, donošenje kvalitetnijih odluka, povećavanje broja upisanih i diplomiranih studenata, itd. Primena koncepata poslovne inteligencije u obrazovnim sistemima često se naziva i akademska analitika.

Glavna hipoteza koja je razvijena i dokazana u okviru doktorske disertacije je da se primenom metoda poslovne inteligencije mogu utvrditi karakteristike studenata i realizovati adaptivni sistemi elektronskog učenja zasnovani na stilovima učenja.

Tehnike poslovne inteligencije korišćene su za utvrđivanje stilova učenja studenata, za utvrđivanje tipičnih grupa studenata i njihovih karakteristika u odnosu na koje će se vršiti adaptacija, kao i za klasifikaciju studenata u definisane grupe.

U eksperimentalnom delu doktorske disertacije realizovano je istraživanje usmereno ka validaciji predloženog modela za razvoj adaptivnih kurseva. Istraživanje je sprovedeno u Laboratoriji za elektronsko poslovanje Fakulteta organizacionih nauka. Rezultati istraživanja pokazali su da studenti koji su pohađali kurs adaptiran korišćenjem prikazanog metoda ostvaraju bolje rezultate u odnosu na studente koji su pohađali neadaptirani kurs.